प्रभावशाली महिला’ को सूचीमा मधेशकी छोरी कलादुत : सरिता साह

Subscribe to our mailing list to get the latest updates straight in your inbox.

  Subscribe 

Privacy Policy

आ.व.०८१/०८२ बजेटको पूर्णपाठ

🌐Connect with  🌏 Apply form Our services like Gradesheet Software, Fee mgt Softaware, Entrance-Card, Progress-Card, Certificate Software, Online result, sms services, Question Bank, intellectual services & other many services are avialable

सामाजिक सुरक्षा भत्ता प्राप्त गर्न राष्ट्रिय परिचयपत्र नम्बर (NIN) अनिवार्य

राष्ट्रिय परिचयपत्र नम्बर (NIN) प्राप्त गर्न citizenportal मा Press गर्नुहोस्

Get Free Service  /   Get Payable Service

प्रभावशाली महिला’ को सूचीमा मधेशकी छोरी कलादुत सरिता साह

आफ्नो नाट्यकलामार्फत मधेश प्रदेशलाईमात्र हैन पूरै नेपाललाई विश्वमा चिनाउन सफल मधेशकी छोरीहरु मध्येकी एउटा नाम हो सरिता साह । उनी महोत्तरी जिल्लाको सानो गाउँ टिम्कीयामा जन्मिएका ६ छोरीहरुमध्येकी सरिता माइली हुन् । बाल्यकालबाटै लैंगिक विभेदको भोगाइ अनुभव गरेकी सरिताको दाजुभाइ छैनन् । उनी २०८० को प्रभावशाली महिलको सूचिमा परेकी छिन् । अनलाइनखबरको जुरीले १०० महिलाहरुमध्येबाट ५० जनालाई २०८० सालको प्रभावशाली महिला छनौट गरेको थियो । जसमा उको नाम पनि समावेश छ । उनलाई अनलाईन खबरले मधेशलाई मूलधारसँग जोड्ने कलादूतको रुपमा लिएको छ । वास्तवमा उनले आफ्नो कलामार्फत नेपाललाई विश्वमा चिनाएकी छिन । सरिताले सञ्चारमाध्यममा न्युजरीडर, कार्यक्रम प्रस्तोता, कलाकार र नाटक निर्माता/निर्देशकको रुपमा काम गरिसकेकी छिन् । महिलाहरूलाई शिक्षाको अधिकारबाट वञ्चित भएको समुदायमा हुर्किए पनि उनले आफ्नो स्नातक तह सफलतापूर्वक पूरा गरिन्। उनलाई कलाकारको रुपमा स्थापित गर्न पनि सजिलो थिएन । नाटक र चलचित्रले समाजमा दिर्घकालिन चेतना र परिवर्तन ल्याउन सक्छ भन्ने विश्वास भएकाले उनी चलचित्र निर्माता बन्न प्रेरित भइन् । उनी मधेसी समुदाय र महिला अधिकारका मुद्दाहरूमा काम गर्न चाहन्छिन्। यो फेलोसिप उनको लागि बलात्कार अपराधको बारेमा मानिसहरूलाई सचेत गराउने र दोषीलाई न्यायको कठघरामा ल्याउने र पीडितहरूले सम्मानजनक जीवन बिताउन मद्दत गर्ने अवसर हो।

अनलाईन खबरले मुख्यपृष्ठमा सरिता साहको बारेमा यस्तो लेखेको छ : ' चुलो–चौकोबाट महिला बाहिर निस्कन नसक्ने समाजमा सरिताले खुलेर गरेको नाट्य कर्मले मधेश बदलिंदैछ भन्ने जनाउ दिन्छ । उनी स्वयं भन्छिन्, ‘पछिल्लो समय मधेशी महिलाको जीवनस्तरमा आएको सुधारमा कलाको प्रमुख योगदान छ ।’ सरिता साह चलचित्र र रङ्‍गमञ्‍च दुबैमा पनि उत्तिकै पोख्त छिन् । उनी नेपाली रङ्‍गमञ्‍चमा एक कुशल अभिनेता/लेखक/निर्देशक हुन् जसले कथानक चलचित्र, लघु चलचित्र, व्यवसायिक, जनचेतनामूलक/सन्देशमूलक चलचित्रहरूमा काम गरिसकेकी छन् । समाजमा विद्यामान समस्या/मुद्‍दाहरू थुप्रै सन्देशमूल भिडियोको निर्माण पनि गरेकी छन् । उनले निर्देशन गरेको पहिलो सिनेमा फागुनिया हो ।

एसएलसी सकिएपछि जब रेडियो नाटकमा काम गर्न थालिन्, अभिनयप्रति उनको हुटहुटी गाढा भयो । यतिबेला उनलाई सामाजिक मुद्दालाई कलासँग जोड्नुपर्छ भन्ने बोध भयो । यसबेला जनकपुरमा धेरै रेडियो नाटकमा काम गरिन् । सामाजिक कथामा यी नाटक बन्थे । त्यतिबेला अभिनेता रवीन्द्र झा मिलाप नाट्य समूहमा थिए । उनले नै सरितालाई शिल्पी थिएटरसम्म ल्याइपुर्‍याए । यहीबेला कचहरी नाटक ‘नारी’ मञ्चन भयो । यो नाटकलाई देशभर देखाइयो । महिला हिंसाको कथावस्तु समेटिएको नाटकले प्रशंसा बटुल्यो । जति नाटक गर्दै गइन्, यसको सामाजिक प्रभाव बुझ्दै गइन् । उनी भन्छिन् । ‘धेरै नाटक गरेपछि महिला, भेदभाव र नागरिकता मुद्दालाई कला मार्फत उठाउनुपर्छ भन्ने सोच ममा आयो । त्यसपछि मैले कलासँग जोडेर ती मुद्दा उठाउन सुरु गरेँ’ यही बेला उनले बहुचर्चित नाटक 'ढकियामे नागरिकता' नाटकको कलाकारमात्र हैन उनले यो नाटकको निर्देशन पनि गरिन् । काठमाडौंको शिल्पी थिएटरमा यो नाटक मंचन भएको थियो । योमात्र हैन उनले लू, काशीदेवीमा पनि रङ्‍गमञ्‍चीय नाटकहरूको निर्देशन गरिसकेकी छन् भने दर्जनौँ नाटकहरूमा आफ्नो कौसल प्रदर्शन गरिसकेकी छन् । सरिता तिनै सफल निर्देशक हुन्, जसले लेखक नयनराज पाण्डेको बहुचर्चित उपन्यास 'लू' लाई नाट्य रूपान्तरण तथा निर्देशन गरेकी थिइन् । मण्डला थिएटरमा त्यो नाटक १०० दिनभन्दा बेसी चल्न सक्यो। ‘ढकियामे नागरिकता’ नाटक जनकपुरधाममे मञ्चन ।

रुसको महोत्सवमा मधेशको कथा: सरिता साह

विश्‍वका ४० ओटा देशहरूबाट १६९ ओटामा छनोट भएको ‘१०औँ जिरो प्‍लस अन्‍तर्राष्ट्रिय चलचित्र महोत्वस २०२३’ (10th Zero Plus International Film Festival 2023) मा नेपालबाट सरिता साहद्वारा निर्देशित र अनिल कुर्मीद्वारा लिखित लघु चलचित्र ‘द नोटबुक’ (The Notebook) पनि ‘शर्ट लाइभ एक्सन फिल्म्स्’ (Short Live Action Films) श्रेणीमा प्रतिस्पर्दामा छनोट भएको छ । यो महोत्सव रूसको ट्यूमेन सहरमा अक्टोबर १ देखि ९ सम्म आयोजना हुँदैछ । यस फिल्मका निर्देशक सरिता साहले यस अघि बनाएको चलचित्र ‘फगुनिया’ले पनि Spiny Babler International Film Festival मा Best Director Award, 3rd IAWRT Nepal Short Film Competition मा 1st Position, Women’s International Film Festival Nigeria मा Honorable Mention बाट सम्मानित हुनुका साथै अन्य दर्जनौँ राष्ट्रिय-अन्तर्राष्ट्रिय चलचित्र महोत्सवहरूमा नोमिनेसन तथा आधिकारिक छनोटमा पर्न सफल भइसकेको छ । यसले सरिता साहलाई एक कुशल कलाकार हुनुका साथै एक अब्‍बल दर्जाको निर्देशकको रूपमा पनि उभ्याइदिएको छ । केही हप्ता अगाडि उनले आफ्नो युट्यूब च्यानलमार्फत ‘फगुनिया’लाई सार्वजनिक गरेकी छन् ।

रंगकर्मी सरिता साहसँगकै कुराकानी भिडियो

उनले प्रजातान्त्रिक योद्धा तथा शहीद दुर्गानन्द झाकी पत्नी काशीदेवीको जीवनमा आधारित अर्को नाटक निर्माण गरिन् । त्यो नाटक हेरेर भावुक नहुने कमै थिए । नेपाली कांग्रेसका अधिकांश नेताहरूले 'काशीदेवी' शीर्षकको त्यो नाटक हेरिसकेका छन् । प्रायः नेपाली रंगमञ्चमा विदेशी नाटककारका रचना अनुवाद भएर देखाइन्छन् । सरिता यसकी अपवाद छिन् । उनले लगालग बनाइरहेका नाटकमा नेपालको मैदानी भूभागका कथाव्यथा चित्रित हुन्छन् । काठमाडौंका दर्शकलाई उनी मधेसको वास्तविक पीडा कलामार्फत पस्किरहेकी छन् ।

‘५० प्रभावशाली महिला’ को अन्तिम सूची तयार हुनुअघि अनलाइनखबरले काठमाडौंमा रहेको आफ्नो केन्द्रीय समाचार कक्ष र सातै प्रदेशका प्रदेश कार्यालयहरूबाट सम्भावित व्यक्तिहरूको नामावली सहितको सूची तयार गरेको थियो । अन्तिम नाम छनोट गर्ने जुरीमा राष्ट्रिय मानवअधिकार आयोगकी सदस्य लिली थापा संयोजक, त्रिभुवन विश्वविद्यालयका उपप्राध्यापक डा. मञ्चला झा,पत्रकार र फिल्मकर्मी रम्यता लिम्बू र अनलाइनखबरडटकमका प्रधानसम्पादक शिव गाउँले सदस्य थिए । महिला चुलो–चौकोबाट बाहिर निस्कन नसक्ने मधेशी समाजलाई सरिताले कलामार्फत सुधारउन्मुख बनाएको छ मधेशलाई मूलधारसँग जोड्ने कलादूतको रुपमा मात्र हैन अरनिको भृकुटी जत्ति नेपाललाई विश्वलाई चिनाउन कलादूत बन्न सफल भएकी छिन । उनलाई हाम्रो शिरनिहुराएर नमन छ । shamser.info.np